AI w jakości
AI w jakości? Dlaczego nie! Wielu z nas ciężko wyobrazić
Czytaj
Dwa światy wymagań branży motoryzacyjnej
Rafał Rakoczy
Konsultant, trener narzędzi branży motoryzacyjnej, właściciel D4R.
Wymagania branży motoryzacyjnej
IATF, AIAG czy VDA?
Kto chce pracować lub dostarczać to motoryzacji musi znać jej specyfikę. A jest co, bo wymagań jest sporo. Standardy branży motoryzacyjnej są dość wygórowane i to nie bez przyczyny: wszelkie specyfikacje i zasady stoją na straży bezpieczeństwa użytkowników pojazdów jak i interesów wszystkich organizacji w łańcuchu dostaw. W tym także dostawcy.
Z tego artykułu dowiesz się jak dzieli się świat wymagań automotive oraz gdzie znajdują się jej źródła.
DWA ŚWIATY WYMAGAŃ BRANŻY MOTORYZACYJNEJ
Świat motoryzacji został zdominowany przed 2 organizacje, które reprezentują interesy wybranych koncernów samochodowych. Tymi organizacjami są AIAG oraz VDA.
Skrót AIAG oznacza Automotive Industries Action Group. Organizacja ta została założona przez wielką trójkę amerykańskiej branży motoryzacyjnej, czyli firmy Ford, Chrysler, oraz General Motors a miało to miejsce w roku 1982. Zrzesza ona ponad 4 000 przedsiębiorstw na całym świecie. Jej głównym celem jest stymulowanie współpracy między kontrahentami w celu obniżenia kosztów w łańcuchu dostaw.
Sygnatariuszami AIAG są między innymi:
– Ford
– Stellantis
– General Motors
– Honda
– John Deere
Klienci wymagający zgodności z VDA:
– Volkswagen
– BMW
– Mercedes
– Daimler
– Iveco
– Man
Z drugiej strony, szczególnie w Europie, możemy obserwować działalność niemieckiej organizacji motoryzacyjnej, czyli VDA. Reprezentuje ona takie koncerny jak BMW, Mercedes czy Volkswagen. VDA jest najstarszą zrzeszającą producentów jak i dostawców organizacją motoryzacyjną na świecie. Jej historia sięga roku 1901 roku. W skład grupy wchodzi ok 650 członków a jej głównym celem jest standaryzacja oraz rozwój branży.
Każda z tych organizacji, czy to VDA czy AIAG, wydaje swoje własne podręczniki, w których znajdują się wytyczne dla dostawców. Oba podejścia wykazują różnice, przez co firmy niejednokrotnie muszą utrzymywać 2 standardy.
To z kolei generuje koszty i komplikuje system zarządzania jakością organizacji.
Gdzie znajdują się wspólne wymagania branży motoryzacyjnej?
IATF 16949 – ujednolicone podejście
Aby ułatwić życie dostawcom postanowiono, że część wymagań, która jest na tyle podobna, że może zostać uznana za wspólną dla VDA oraz AIAG, zostanie wydana w ramach jednego podręcznika. I tak, w roku 2009 opublikowana została specyfikacja techniczna ISO/TS 16949:2009. Z czasem ISO/TS został zastąpiony przez IATF 16949, który jest standardem obowiązującym do dziś.
A co z tym co unikalne? Tego nadal należy szukać w wybranych podręcznikach AIAG oraz VDA.
Skąd dowiemy się, że nasz klient stosuje akurat VDA lub AIAG? Aby to sprawdzić w pierwszej kolejności powinniśmy odwiedzić stronę www.globaloversigh.com. Znajdziemy tam specyficzne wymagania głównych koncernów motoryzacyjnych, np. BMW, Stellantis czy Volvo.
W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto skontaktować się z przedstawicielem naszego klienta.
Pełny obraz sytuacji wymagań branży motoryzacyjnej
Gdy już wiemy czym jest AIAG, VDA oraz IATF możemy podjąć próbę naszkicowania pełniejszego obrazu wymagań automotive.
No więc na samym szczycie znajdziesz IATF 16949, który ujmuje to co wspólne. Poniżej znajdują się wspominane wcześniej dwie organizacje, AIAG oraz VDA, oraz wydawane przez nie podręczniki.
Rzuć okiem na poniższą infografikę a przekonasz się że jest co czytać. W następnej części artykułu przyjrzymy się najważniejszym obszarom.
Wymagania amerykańskiej branży motoryzacyjnej
AIAG, czyli Automotive Inudstries Action Group
Podstawą w świecie wymagań AIAG są podręczniki Core Tools. Do niedawna było ich 5: APQP, FMEA, MSA, SPC oraz PPAP. W roku 2024 pojawił się szósty podręcznik: Control Plan. Wcześniej plany kontroli były opisane w podręczniku APQP, jednak organizacja AIAG zdecydowała się zaktualizować ten standard i przenieść wszystko co związane z planami kontroli do osobnej publikacji.
Pamiętaj, że znajomość narzędzi opisanych w podręcznikach Core Tools jest wymagana, aby stać się audytorem. Nieważne czy będzie to audytowanie procesu czy systemu.
CHCESZ POZNAĆ NARZĘDZIA MOTORYZACJI?
Darmowy kurs e-learning
PODSTAWY MOTORYZACJI
APQP, FMEA, MSA, SPC, PPAP.Odbierz swój bezpłatny dostęp.
Żeby dowiedzieć się więcej na temat samych narzędzi Core Tools zapraszam Cię do lektury osobnego artykułu:
Przydatne materiały: Core Tools: APQP, FMEA, MSA, SPC, PPAP
AIAG: ciągłe doskonalenie, czyli CQI
Poza 6 podstawowymi podręcznikami w grupie wymagań IATF możemy znaleźć jeszcze rodzinę podręczników CQI. Skrót CQI oznacza Continous Quality Improvement czyli ciągłe doskonalenie jakości.
Na powyższej infografice znajdziesz listę najważniejszych specyfikacji CQI. Zwróć uwagę na to, że spektrum poruszanych zagadnień jest dość szerokie. Znajdziesz tutaj m.in. wymagania związane z problem solving, audytami warstwowymi, audytowaniem procesów specjalnych, oraz wytyczne związne z projektowaniem error proofing’ów, treaceabiltiy jak i zarządzaniem poddostawcami.
Rozpoczynając współpracę z nowym klientem, który jest sygnatariuszem AIATF w pierwszej kolejności powinniśmy sprawdzić, czy wymaga on zgodności z CQI. Bardzo często nasi kontrahenci już w swoich wymaganiach zawierają informacje, że będziemy zmuszeni wykonywać audyty procesów specjalnych (np. hartowanie, wtryskiwanie termoplastów, wtryskiwanie gumy). A do tego będą nam potrzebni wykwalifikowani audytorzy wewnętrzni.
Warto też poznać najlepsze praktyki, jeżeli chodzi o traceability (CQI28) oraz problem solving (CQI20). To właśnie w tym ostatnim podręczniku znajdziemy informacje o metodzie 8D i procesie rozwiązywania problemów.
Procesy specjalne
Na szczególną uwagę zasługują procesy specjalne. Są to najczęściej procesy chemiczne, termiczne lub fizykochemiczne. Ze względu na swoją naturę podlegają one specjalnemu nadzorowi. Celem podręczników jest wskazanie jak dokonywać rocznej oceny takich systemów. Audyty procesów specjalnych powinny być wykonywane nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy.
Do naszch obowiązków będzie należało dokonanie ocenę systemu zarządzania jakością oraz wykonanie tzw. Job Auditu. Audytu, który przeprowadzimy na wybranym produkcie, do wytworzenia którego będzie wykorzystywany dany proces specjalny.
Podręczniki niemieckiej branży motoryzacyjnej
VDA, czyli Verband der Automobilindustrie
Każdy kto zna motoryzację wie, że podręczniki z czerwoną okładką to te wydawane przez organizację VDA. Znajdziemy tutaj wiele odpowiedników standardów jakie wcześniej omówiliśmy w kontekście organizacji AIAG. Np.:
– MLA jest odpowiednikiem APQP
– Zagadnienia związane z MSA znajdziemy w podręczniku VDA 5.
– VDA 2 to z kolei odpowiednik podręcznika PPAP.
– A 8D Problem Solving to odpowiednik CQI20.
Uwaga: nie oznacza to, że te podręczniki są tożsame! Jest między nimi sporo różnic. I warto je znać.
A gdzie szukać wymagań związanych z oceną ryzyka, czyli FMEA? I tutaj mamy pozytywną niespodziankę. Otóż organizacje VDA oraz AIAG dogadały się między sobą i w roku 2019 wydany wspólny podręcznik, w którym znajdziemy ujednoliconą metodę analizy błędów oraz skutków.
Szczególną grupą wymagań są te, które są ujęte w rodzinie podręczników VDA 6. Zostały tutaj opisane audyty systemu produktu i procesu. Dwa z nich są tymi, na które warto zwrócić uwagę:
– VDA 6.5 – Audyt produktu
– VDA 6.3 – Audyt procesu
Przyjrzyjmy się im nieco blizej.
Audytowanie procesu wg VDA 6.3
VDA 6.3 to chyba najpopularniejszy z audytów procesu. Bazuje on na modelu żółwia a jego celem jest nic innego jak oszacowanie ryzyka. Może być wykorzystany przez klienta jeszcze przed nominacją (jaka analiza potencjału) lub na dowolnym etapie projektu (od planowania przez rozwój produktu i procesu, walidację aż po produkcję seryjną).
Uwzględnia on takie obszary jak:
– zarządzanie projektem
– planowanie rozwoju produktu i procesu
– realizacja rozwoju produktu i procesu
– zarządzanie dostawcami
– produkcja seryjna
– obsługa klienta.
Audytując każdy z tych obszarów w oparciu o model żółwia audytor powinien być w stanie określić ryzyko z perspektywy kroku procesu, produktu oraz klienta. Ostateczna ocena ma dać potwierdzenie czy proces dostawcy spełnia wymagania i jest zdolny zaspokoić wymagania odbiorcy.
VDA 6.5, czyli audyt produktu
O ile podręcznik VDA 6.3 koncentruj się na wytwarzaniu, w przypadku VDA 6.5 celem jest sprawdzenie produktu na odpowiednich etapach wytwarzania. Podręcznik zawiera wytyczne związane z planowaniem audytu, sposobem jego realizacji oraz oceną zgodności.
Jak opisują to sami autorzy, audyt wyrobu to „zabawa w klienta” (takiego wewnętrznego i zewnętrznego). Jest to próba spojrzenia (jego oczami) na wyrób, który ma otrzymać.
Dodatkowo za pomocą audytu wyrobu możemy zidentyfikować potencjał do doskonalenia (podniesienia naszej jakości).
W ramach audytu wyrobu będziemy musieli więc przeprowadzić kontrolę wymiarową oraz badanie funkcjonalności (o tym z resztą mówi sam IATF 16949). A do tego będzie potrzebny plan audytu, kryteria oceny oraz audytorzy.
Wieloświat wymagań branży motoryzacyjnj
Jak poradzić sobie z mnogością wymagań motoryzacji?
Światy VDA oraz AIAG, mimo tego, że istnieją obok siebie już tyle lat, nadal wykazują wiele różnic. A to powoduje, że dostawcy muszą niejednokrotnie dostosować się do jednego jak i do drugiego standardu. A to boli. Czy możemy coś z tym zrobić?
Na dzień dzisiejszy najbardziej logicznym rozwiązaniem wydaje się dogadanie z naszym klientem na temat stosowania danego podejścia. Okazuje się, że nie jest to takie trudne. Np. przez wiele lat patrzyłem jak koncern BMW akceptował to, że dostawca pracował wg APQP a nie MLA. Na samym końcu najważniejsze jest, aby „dowieźć” projekt i aby ryzyko niespełnienia wymagań było faktycznie niskie.
Aby się dogadać trzeba… rozmawiać. Jeżeli więc jesteś na wczesnym etapie uruchomienia: zadzwoń/napisz do klienta. Tam też są ludzie, z którymi można się dogadać. Trzeba tylko wykonać pierwszy krok.
Widać też wyraźnie że obie organizacje (AIAG oraz VDA) rozmawiają ze sobą. Coraz częściej słyszymy że następuje ujednolicenie pewnych elementów. I to jest bardzo dobra informacja.
Cóż, może kiedyś doczekamy się pewnej zgodności między dwoma światami. Oby.
CHCESZ POZNAĆ NARZĘDZIA MOTORYZACJI?
Darmowy kurs e-learning
PODSTAWY MOTORYZACJI
Poznaj 5 podstawowych podręczników branży motoryzacyjnej: APQP, FMEA, MSA, SPC, PPAP.Odbierz swój bezpłatny dostęp.
Wierzy że zarządzanie jakość to nie narzędzia a stan umysłu. Z wykształcenia inżynier budowy maszyn, trener i konsultant, pasjonat metody Six Sigma. W czasie swojej drogi zawodowej współpracował z takimi koncernami jak BMW, Audi, JLR czy Stellantis. Twórca QualityWersum czyli portalu e-learning dostarczającego treści edukacyjnych dla branży motoryzacyjnej.
Potrzebujesz wsparcia?
Zostaw nam wiadomość
Odpowiadamy tak szybko jak inżynier jakości, gdy właśnie otrzymał informacje o nowym problemie.
Bezpośredni kontakt
Zadzwoń do nas
+48 507 799 644
Napisz
Sprawdź również
MSA – precyzja a dokładność
MSA czyli precyzja i dokładnosć Rafał Rakoczy Konsultant, trener narzędzi
Czytaj