DFMEA czy PFMEA?
Oto jest pytanie

Rafał Rakoczy

Konsultant, trener narzędzi branży motoryzacyjnej, właściciel D4R.

Miniatura DFMEA czy PFMEA

Dwa podstawowe rodzaje FMEA

Czym właściwie różni się DFMEA od PFMEA?

To, że FMEA jest w już praktycznie standardem jeżeli chodzi kwestię oceny ryzyka (a właściwie błędów i ich skutków) nie trzeba już nikogo przekonywać. Praktyka jednak pokazuje, że często miesza nam się to, co produktowe z tym co procesowe. Inaczej mówiąc: nie zawsze widzimy różnicę między DFMEA a PFMEA. Zapraszam więc do lektury artykułu w celu przypomnienia najważniejszych cech każdej z tych odmian.

DFMEA, PFMEA i odpowiedzialnosć za pojekt

Czy zawsze muszę wykonywać DFMEA i PFMEA? Nie. Wszystko zależy od tego jak wygląda nasz kontrakt z klientem. Nie zmienia to faktu, że ktoś powinien przeprowadzić i jedną i drugą analizę.

W praktyce możemy mieć 3 konfiguracje:

1. Jesteśmy odpowiedzialni tylko za projektowanie (zaprojektuj) – wykonujemy tylko DFMEA
2. Jesteśmy odpowiedzialni tylko za produkcję (dostarcz) – robimy PFMEA
3. Jesteśmy odpowiedzialni za jedno i drugie (zaprojektuj i dostarcz) – robimy wszystko!

Może pojawić się jeszcze opcja mieszana: odpowiedzialność za projektowanie wyrobu jest wspólna (np. 50/50) więc i klient, i dostawca ma w tym wszystkim udział.

Miniatura - kierownica samochodowa

Załóżmy, że przychodzi do nas klient i prosi o pomoc. Powiedzmy, że mamy dla niego zaprojektować kierownicę samochodową. Nie jest jednak on specjalistę w tej dziedzinie więc prosi o wsparcie związane z projektowaniem wyrobu. Klient wie jak ma on wyglądać i jakie będą jego funkcje. Wie do tego, ile ma wytrzymać (ilość cykli, okres gwarancji itd.). I to wszystko.

Twój zespół, zespół projektowy, zajmie się więc PFMEA czy DFMEA? Kluczem od odpowiedzi na to pytanie jest rozszyfrowanie pierwszych liter:

P – Process (proces produkcyjny)
D- Desing – konstrukcja wyrobu

To teraz powinno być już łatwiej… oczywiście zaczniemy od FMEA konstrukcji. 

DFMEA first! - zaczynamy od konstrukcji

DFMEA - Desing Failure Mode and Effect Analysis

Jeżeli firma ma już za sobą inne projekty kierownic to z pewnością wie które rozwiązania są bardziej, a które mniej zawodne. Wie też jakich materiałów użyć, co zrobić, aby produkt się dobrze montował, nie psuł w eksploatacji. To właśnie na tego typu kwestiach skupiać się będzie DFMEA.

DFMEA to koncentracja na:

– doborze rozwiązań i materiałów,
– serwisowalności, obsłudze oraz niezawodności.
– zapewnieniu montowalności
– zagwarantowaniu technologiczności,
– koncepcji produktu i jego konstrukcji, która ma zapewnić realizację funkcji,

Miniatura rysunek techniczny

Podstawowe narzędzia w służbie DFMEA

Nie będę tutaj pisał o samym mechanizmie FMEA. Został on opisany w osobnym artykule

W przypadku PFMEA i DFMEA sposób postępowania jest taki sam. 7 kroków: od wymagań aż po raport. Różnica polega jednak na perspektywie i arsenale działań prewencyjnych i detekcyjnych.

Dla przypomnienia: prewencja to działania, które mają ustrzec nas przed wystąpieniem błędu. Jest to koncentracja na przyczynach i ich eliminacji.

Detekcja: to wszelkie działania ukierunkowane na wykryciu przyczyn lub skutków błędów.

Bronią w rękach prewencji jest nasze doświadczenie! Stąd też wymagane przez FMEA multidyscyplinarne podejście. Im bogatszy intelektualny dorobek firmy oraz zespołu – tym szansa na lepsze DFMEA.

Narzędzia prewencji DFMEA:

– standardy projektowe oraz materiałowe
– Studium najlepszych praktyk
– Symulacje
– Błędoodporność (Poka-Yoke)

Narzędzia detekcji DFMEA:

– Przegląd rysunków
– Testowanie prototypów
– Testy walidacyjne
– DOE

Detekcja wiążę się z wydatkami. Jednak czasami nie ma wyjścia. Z resztą: ciężką potwierdzić, że wyrób robi to co ma robić (spełnia funkcję) bez walidacji.

Jednym słowem: niszczymy, gnieciemy, męczymy nasz wyrób aż dowiemy się, gdzie jest jego limit! Gdzie nasza konstrukcja powie dość!

Gdy już mamy DFME można przejść do PFMEA

PFMEA czyli FMEA procesu

Wiesz jednak, że sam przepis na ciasto to nie wszystko. Pozostaje jeszcze proces przygotowania poszczególnych składników, odpowiednia temperatura piekarnika, dobrej jakości produkty itd. Musimy więc podobną analizę wykonać dla procesu wytwarzania.

FMEA skupione na procesie to Process FMEA. Jego zadaniem będzie zidentyfikowanie wszystkich miejsc naszego przepływu produkcyjnego, w których możemy popełnić błąd i wytworzyć wyrób, który nie spełni założeń konstrukcyjnych. Jeżeli np. źle obszyjemy kierownicę może się ona rozpruć i klient będzie niezadowolony. Jeżeli otwór montażowy pod kolumnę kierowniczą będzie zbyt mały to kierownica w ogólne nie będzie mogła zostać zamontowana.

Jak wiedziesz za każdym razem skutek będzie inny, przez co inne będą działania. Ale… podobnie jak w przypadku PFMEA mamy zbiór elementów prewencyjnych oraz samą detekcję!

Narzędzia prewencji PFMEA:

– Instrukcje i praca standaryzowana
– zdolność maszyny, TPMy,
– Monitoring procesu (np. Statystyczne Sterowanie Procesem)

Detekcja w służbie PFMEA?

– Kontrola wizualna, pomiary, testy niszczące
– Kontrola czujnikami,
– Systemami wizyjnymi
– Jakakolwiek inna kontrola

DVP oraz Plany kontroli

Dokumenty wynikające z PFMEA i DFMEA

Czy teraz czujesz różnicę między DFMEA i PFMEA? Schemat postępowania jest ten sam: Przygotowanie, Analiza struktury, Wymagań, Błędów a następnie ocena ryzyka, optymalizacja i raport. Jednak przy DFMEA patrzymy na konstrukcję, a przy PFMEA na proces!

Kroki FMEA VA

1: Planowanie
2: Analiza struktury
3: Analiza funkcji
4: Analiza wad
5: Analiza ryzyka
6: Optymalizacja
7: Dokumentacja wyników

Inny też skutek, dla portfela organizacji, będzie miała detekcja. DFMEA powinno być punktem startowym dla tworzenia DVP&R oraz planów kontroli dla prototypu.

Z kolei PFMEA jest bazą to budowy Przedprodukcyjnych i Produkcyjnych planów kontroli.

Czym jest plan kontroli wie chyb każdy. A to DVP&R to co to takiego? Skrót oznacza Design Validation Plan and Results. To dokument, w którym znajdzie się lista wszystkich testów (oraz ich wyniki) majacych potwierdzić że faktycznie funkcje, dla których klient kupuje wyrób są zapewnione. Inaczej mówiąc: że działa tak, że klient będzie szczęśliwy. Po przecież na samym końcu nie chodzi o to, aby posiadać drogi komponent tylko aby spełniał on jakąś funkcję (włączając w to funkcje estetyczne). 

CHCESZ POZNAĆ NARZĘDZIA MOTORYZACJI?

Darmowy kurs e-learning

PODSTAWY MOTORYZACJI

Poznaj 5 podstawowych podręczników branży motoryzacyjnej: APQP, FMEA, MSA, SPC, PPAP.Odbierz swój dostęp.

Rafał Rakoczy

Konsultant, trener narzędzi branży motoryzacyjnej, właściciel D4R.

Wierzy że zarządzanie jakość to nie narzędzia a stan umysłu. Z wykształcenia inżynier budowy maszyn, trener i konsultant, pasjonat metody Six Sigma. W czasie swojej drogi zawodowej współpracował z takimi koncernami jak BMW, Audi, JLR czy Stellantis. 

Potrzebujesz wsparcia?

Zostaw nam wiadomość

Odpowiadamy tak szybko jak inżynier jakości, gdy właśnie otrzymał informacje o nowym problemie.

Bezpośredni kontakt

Zadzwoń do nas

+48 507 799 644

Sprawdź również

PPAP – jak uniknąć odrzuconej dokumentacji u klienta

PPAP – jak uniknąć odrzuconej dokumentacji u klienta Każdy dostawca

Czytaj
APQP w praktyce – jak dobrze zaplanować jakość wyrobu

APQP w praktyce – jak dobrze zaplanować jakość wyrobu W

Czytaj
Core Tools w automotive – przewodnik startowy

Core Tools w automotive – przewodnik dla początkujących Jeżeli chcesz

Czytaj

Comments are closed.